فیلم محصول افکار انسان و تابع آداب اجتماعی و مذهبی جامعهای میباشد که در آن ساخته شدهاست. بنابراین برای شناخت و درک آن ضرورت دارد که اوضاع عمومی و ممیزات فکری و اخالقی همان دوره به دقت شناسایی شود. بررسی فیلمها به ما در رابطه با سطح و کیفیت عادات اخالقی، اندیشههای علمی، آداب اجتماعی و اعتقادات مذهبی مردمانی که در میان آنها ساخته شده است، شناخت بهتری میدهد. در این پژوهش با تکیه بر زمینههای تاریخی و بررسی فیلمهای تولید شده در سالهای 1924-1944م. توسط نظامهای فاشیسم، کمونیسم و لیبرالیسم، کارکرد سیاسی فیلم در آن دوره مورد بررسی قرار گرفت. با مشاهده مستقیم برخی فیلمها و نیز روش تحقیق توصیفی-تحلیلی، این نتیجه بدست آمد که بین فیلمهای تولید شده در این سه نظام، شباهتها و تفاوتهایی وجود دارد. شباهت آنها در اینجاست که در همه آنها فیلم، متأثر از ایدئولوژی نظام حاکم و ارزشهای جامعه خود و مبلغ آن بوده است به گونهای که در خالل جنگ جهانی دوم بسیاری از فیلمها در هر سه نظام وظیفه فرد را همانند شدن با همگان و پرهیز از تمایزات شخصی میدانستند. تفاوتها در این است که برخالف فیلمهای فاشیستی و لیبرالیستی، در فیلمهای کمونیستی جنسیت و قهرمانپروری جایی ندارد. همچنین در فیلمهای لیبرالیستی، سرمایهداران بزرگ توازن در مناسبات اجتماعی را حفظ میکنند اما در مقابل، فیلمهای کمونیستی سرمایهداران را به عنوان عنصری نامطلوب در جامعه به تصویر میکشند.
کلیدواژه: فیلم، مخاطب، تبلیغات، پیام، ایدئولوژی
